Việc vay tiền là giao dịch dân sự phổ biến, nhưng thực tế không phải ai cũng có khả năng thực hiện đúng cam kết trả nợ. Khi rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán, nhiều người lo lắng và tự hỏi: Liệu có thể thương lượng lại hợp đồng vay? Việc đàm phán có được pháp luật công nhận không? Bài viết này sẽ cung cấp các góc nhìn pháp lý, hướng dẫn cụ thể để bạn hiểu rõ quyền và cách xử lý trong trường hợp muốn thương lượng hợp đồng vay khi không còn đủ khả năng chi trả.
>>> Xem thêm: Những điều bạn chưa từng nghe về tính pháp lý của Hợp đồng vay tiền.
📚 Căn cứ pháp lý
“Bộ luật Dân sự 2015” (Điều 385, 398, 422, 420, 463, 466)
“Luật Công chứng 2024” (Điều 42 – về công chứng hợp đồng có sửa đổi, bổ sung)
“Luật Thi hành án dân sự 2008, sửa đổi 2014”
Hợp đồng vay tiền có thể sửa đổi được không?
Theo quy định tại “Điều 398 Bộ luật Dân sự 2015”:
“Hợp đồng có thể được sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ theo thỏa thuận của các bên hoặc theo quy định của pháp luật.”
🔎 Như vậy, các bên hoàn toàn có thể thương lượng lại nội dung hợp đồng, bao gồm cả thời hạn trả nợ, lãi suất, phương thức thanh toán, miễn giảm nghĩa vụ… miễn là có sự đồng thuận.
✅ Trường hợp này được gọi là thỏa thuận lại hợp đồng hoặc ký kết phụ lục hợp đồng.
Trường hợp nào nên thương lượng lại hợp đồng vay?
Việc thương lượng lại hợp đồng vay nên được thực hiện khi:
Người vay gặp biến cố tài chính bất khả kháng: thất nghiệp, bệnh nặng, thiên tai…
Khoản vay sắp đến hạn mà người vay không đủ khả năng thanh toán
Có nguy cơ bị kiện ra Tòa hoặc bị cưỡng chế thi hành án
>>> Xem thêm: Cảnh báo sổ đỏ giả – cách kiểm tra sổ đỏ từ chuyên gia
📌 Ví dụ minh họa:
Ông A vay 500 triệu để kinh doanh, nhưng sau đại dịch, cửa hàng phải đóng cửa, không có thu nhập. Thay vì để bị kiện, ông A chủ động thương lượng lại hợp đồng, đề nghị kéo dài thời hạn trả nợ và trả lãi thấp hơn trong giai đoạn khó khăn.
Người vay cần gửi văn bản đề nghị thương lượng cho bên cho vay, trình bày rõ:
Lý do không thể trả nợ đúng hạn
Đề xuất cụ thể: kéo dài thời hạn, trả góp, giảm lãi, khoanh nợ…
Bước 2: Hai bên thỏa thuận nội dung sửa đổi
Nếu bên cho vay đồng ý, hai bên cần thống nhất:
Thời gian trả nợ mới
Mức lãi suất (nếu có thay đổi)
Điều khoản xử lý vi phạm nếu tiếp tục không trả được
Bước 3: Ký phụ lục hợp đồng hoặc hợp đồng mới
Theo “Điều 422 Bộ luật Dân sự 2015”:
“Hợp đồng chấm dứt khi các bên thỏa thuận chấm dứt hoặc có hợp đồng thay thế.”
👉 Các bên có thể:
Ký phụ lục hợp đồng điều chỉnh điều khoản vay
Hoặc lập hợp đồng vay mới, thay thế toàn bộ hợp đồng cũ
📌 Nên công chứng hợp đồng sửa đổi, nhất là khi khoản vay lớn để đảm bảo giá trị pháp lý theo “Điều 42 Luật Công chứng 2024”.
Lưu ý khi thương lượng lại hợp đồng vay
Việc thương lượng phải trên tinh thần tự nguyện
Không bị lừa dối, ép buộc, cưỡng ép
Nội dung sửa đổi không được trái pháp luật
Nếu có thế chấp tài sản, cần sửa đổi nội dung thế chấp tương ứng
📌 Trích dẫn:
“Điều 420 Bộ luật Dân sự 2015: Khi hoàn cảnh thay đổi cơ bản, một bên có quyền đề nghị bên kia sửa đổi hợp đồng.”
Trường hợp bên cho vay không đồng ý thì sao?
Nếu bên cho vay không chấp nhận việc thương lượng, người vay vẫn có thể:
Chủ động thanh toán một phần nợ để giảm áp lực
Lưu trữ chứng cứ thể hiện thiện chí trả nợ (tin nhắn, email đề nghị trả góp…)
Trong một số trường hợp đặc biệt, yêu cầu Tòa án xem xét giảm nghĩa vụ trả nợ nếu chứng minh được hoàn cảnh khó khăn khách quan
⚖️ Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào quyết định của Tòa và khả năng chứng minh của người vay.
Kết luận
“Thương lượng hợp đồng vay là quyền hợp pháp của các bên trong giao dịch vay tiền.” Nếu rơi vào tình trạng mất khả năng trả nợ, người vay không nên trốn tránh mà nên chủ động thương lượng, đàm phán để điều chỉnh hợp đồng theo hướng phù hợp thực tế và đúng quy định pháp luật.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
