Trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng thuê nhà, hầu hết các bên chỉ quan tâm đến điều khoản giá thuê, thời hạn, đặt cọc, quyền và nghĩa vụ… mà bỏ qua một yếu tố quan trọng là bảo hiểm tài sản. Thực tế, có không ít trường hợp xảy ra cháy nổ, thiên tai, trộm cắp… dẫn đến thiệt hại lớn, nhưng cả bên thuê và bên cho thuê đều không có sự chuẩn bị trước bằng việc mua bảo hiểm phù hợp.
Vậy hợp đồng thuê nhà và bảo hiểm tài sản có mối liên quan pháp lý nào không? Các bên có trách nhiệm như thế nào? Bảo hiểm nên do ai mua và bảo hiểm cho loại tài sản nào?
Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015: quy định về hợp đồng thuê tài sản
Luật Nhà ở 2023: quy định nghĩa vụ của bên cho thuê và bên thuê nhà
Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, Điều 13, 15, 58: quy định về chủ thể bảo hiểm, tài sản được bảo hiểm và nguyên tắc bồi thường
Các điều khoản mẫu về bảo hiểm thường được viện dẫn trong hợp đồng thuê bất động sản thương mại hoặc nhà xưởng, nhà cho thuê kinh doanh
Bảo hiểm tài sản trong quan hệ thuê nhà là gì?
Trong bối cảnh hợp đồng thuê nhà, “tài sản” có thể được hiểu bao gồm:
Tài sản thuê: chính căn nhà hoặc căn hộ được bên cho thuê giao cho bên thuê sử dụng
Tài sản của bên thuê: vật dụng, thiết bị, hàng hóa, tài sản cá nhân do bên thuê mang vào trong quá trình sử dụng nhà
Bảo hiểm tài sản ở đây có thể bao gồm:
Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc đối với nhà cho thuê (áp dụng cho một số loại nhà, căn hộ chung cư, nhà xưởng…)
Bảo hiểm tài sản bên trong do bên thuê tự nguyện mua để bảo vệ đồ dùng của mình
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự: bảo hiểm cho trường hợp tài sản thuê gây thiệt hại cho bên thứ ba
Có bắt buộc mua bảo hiểm tài sản khi ký hợp đồng thuê nhà không?
Theo quy định pháp luật hiện hành:
Không bắt buộc phải mua bảo hiểm tài sản khi ký hợp đồng thuê nhà dân dụng thông thường
Tuy nhiên, với một số loại nhà cho thuê thuộc nhóm tài sản nguy hiểm cháy nổ, hoặc nhà xưởng, kho chứa hàng, bên cho thuê bắt buộc phải mua bảo hiểm cháy nổ theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP
Ngoài ra, các bên có thể tự thỏa thuận về việc mua bảo hiểm tài sản trong hợp đồng thuê, bao gồm:
Ai là người mua bảo hiểm
Loại tài sản được bảo hiểm
Loại hình bảo hiểm: cháy nổ, hỏa hoạn, thiên tai, trộm cắp, thiệt hại do lỗi bên thứ ba…
Cách phân chia chi phí bảo hiểm
Quyền hưởng số tiền bảo hiểm nếu có thiệt hại xảy ra
Một số điều khoản nên có trong hợp đồng về bảo hiểm tài sản
Để tránh rủi ro pháp lý, các bên nên đưa vào hợp đồng thuê nhà một số điều khoản như:
“Bên cho thuê có trách nhiệm duy trì bảo hiểm cháy nổ đối với căn nhà trong suốt thời gian cho thuê.”
“Bên thuê có trách nhiệm tự bảo hiểm đối với tài sản của mình đặt trong nhà thuê, nếu thấy cần thiết.”
“Trường hợp xảy ra thiệt hại do hỏa hoạn, bão lụt, việc bồi thường được thực hiện trên cơ sở hợp đồng bảo hiểm đã ký kết. Nếu không có bảo hiểm, các bên tự chịu rủi ro theo quy định pháp luật.”
Trách nhiệm của các bên liên quan đến bảo hiểm tài sản
Bên cho thuê
Có trách nhiệm mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc (nếu thuộc diện phải mua)
Có thể thỏa thuận chuyển nghĩa vụ này cho bên thuê nhưng phải ghi rõ trong hợp đồng
Nếu có bảo hiểm, phải cung cấp bản sao hợp đồng bảo hiểm cho bên thuê
Không có nghĩa vụ bắt buộc phải mua bảo hiểm tài sản của mình, nhưng nên xem xét mua bảo hiểm tự nguyện, đặc biệt khi tài sản giá trị cao
Phải tuân thủ quy định an toàn về phòng cháy chữa cháy để không làm mất hiệu lực bảo hiểm của bên cho thuê
Không được tự ý sửa đổi, cải tạo công trình làm tăng rủi ro nếu không có sự đồng ý của bên cho thuê và bảo hiểm
Ví dụ thực tế
Anh B. thuê một mặt bằng tầng trệt để mở tiệm điện thoại. Trong quá trình sử dụng, chập điện gây cháy toàn bộ tầng một, thiệt hại hơn 800 triệu đồng. Cả hai bên không ai mua bảo hiểm cháy nổ. Chủ nhà cho rằng bên thuê làm hư hỏng, yêu cầu bồi thường. Bên thuê cho rằng không phải trách nhiệm của mình vì chủ nhà không mua bảo hiểm.
Vụ việc kéo dài và phải đưa ra tòa giải quyết, thiệt hại không được bồi thường bởi bất kỳ công ty bảo hiểm nào.
Kết luận: Hợp đồng thuê nhà và bảo hiểm tài sản – nên được gắn kết ngay từ đầu
Việc đưa điều khoản bảo hiểm vào hợp đồng thuê nhà là không bắt buộc, nhưng rất cần thiết để các bên bảo vệ quyền lợi của mình trong các rủi ro bất khả kháng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
