Khi cần vay vốn, không ít cá nhân hoặc doanh nghiệp lựa chọn thế chấp xe ô tô thay vì bất động sản. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ quy định pháp luật và sự khác biệt trong công chứng thế chấp ô tô so với tài sản là nhà đất. Nếu không nắm vững, người thế chấp dễ gặp phải tình trạng hợp đồng bị vô hiệu hoặc không được đăng ký giao dịch bảo đảm đúng cách. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các đặc điểm pháp lý, quy trình công chứng và những điểm cần lưu ý khi thế chấp xe ô tô.
>>> Xem thêm: Hợp đồng thế chấp đã công chứng có thể bị hủy bỏ hay không? Giải đáp chi tiết tại công chứng hợp đồng thế chấp.
⚖️ Căn cứ pháp lý điều chỉnh
Một số quy định pháp luật chính liên quan đến công chứng và thế chấp xe ô tô gồm:
“Điều 292 Bộ luật Dân sự 2015”: Quy định các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự, bao gồm thế chấp tài sản;
“Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015”: Xác định quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng thế chấp tài sản;
“Điều 44 Luật Công chứng 2024”: Điều kiện công chứng hợp đồng liên quan đến động sản không đăng ký quyền sở hữu;
Nghị định số 21/2021/NĐ-CP: Về đăng ký biện pháp bảo đảm, trong đó có thế chấp xe ô tô;
Quy định của Bộ Công an về đăng ký, sang tên xe ô tô (Thông tư 24/2023/TT-BCA).
>>> Xem thêm: Không cần mất công đi lại, dịch vụ làm sổ đỏ lo trọn gói từ A-Z
Xe ô tô có thể dùng để thế chấp không?
Theo quy định tại “Điều 295 Bộ luật Dân sự 2015”, xe ô tô được xem là động sản có đăng ký quyền sở hữu, và hoàn toàn có thể dùng để bảo đảm nghĩa vụ dân sự thông qua hình thức thế chấp.
Tuy nhiên, việc thế chấp xe ô tô sẽ chỉ có hiệu lực đối kháng với bên thứ ba khi được đăng ký giao dịch bảo đảm tại Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm – Bộ Tư pháp theo “Điều 12 Nghị định 21/2021/NĐ-CP”.
🖋️ Thủ tục công chứng thế chấp ô tô
1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Người thế chấp và ngân hàng cần chuẩn bị các tài liệu sau:
CMND/CCCD và hộ khẩu của các bên liên quan;
Giấy tờ đăng ký xe ô tô (bản chính);
Hợp đồng tín dụng (nếu vay vốn ngân hàng);
Dự thảo hợp đồng thế chấp tài sản là xe ô tô;
Văn bản ủy quyền (nếu có).
2. Quy trình công chứng
Theo “Điều 44 Luật Công chứng 2024”, công chứng viên sẽ kiểm tra quyền sở hữu xe ô tô thông qua giấy đăng ký xe bản gốc, kiểm tra thực tế tài sản nếu cần. Sau đó tiến hành soạn thảo hợp đồng thế chấp, hướng dẫn các bên ký kết và công chứng tại chỗ.
⚠️ Lưu ý: Trường hợp xe đang đứng tên vợ hoặc chồng thì cần có văn bản xác nhận tài sản chung hoặc văn bản đồng ý của người còn lại khi thế chấp.
Khác gì với công chứng thế chấp nhà đất?
1. Cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm
Thế chấp nhà đất: Đăng ký tại Văn phòng đăng ký đất đai cấp quận/huyện nơi có bất động sản;
Thế chấp ô tô: Đăng ký tại Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm – Bộ Tư pháp (trực tuyến hoặc trực tiếp).
2. Tính linh hoạt của tài sản
Ô tô là tài sản có thể di chuyển, dễ bị chiếm đoạt hoặc thay đổi tình trạng kỹ thuật, nên việc quản lý và xử lý tài sản thế chấp khi có tranh chấp sẽ phức tạp hơn nhà đất.
Khác với nhà đất có giá trị tăng theo thời gian, ô tô thường bị khấu hao nhanh, giá trị tài sản giảm dần, nên ngân hàng thường chỉ cho vay với tỷ lệ thấp hơn giá trị định giá thực tế.
Ví dụ minh họa thực tế
Anh T là chủ sở hữu một xe ô tô Mercedes C-Class. Do cần vốn kinh doanh, anh T đến ngân hàng X vay 500 triệu đồng và dùng chính chiếc xe đó làm tài sản thế chấp. Ngân hàng yêu cầu anh T công chứng hợp đồng thế chấp tại văn phòng công chứng. Sau khi công chứng, ngân hàng tiếp tục đăng ký giao dịch bảo đảm tại Bộ Tư pháp. Giao dịch chỉ phát sinh hiệu lực đối với bên thứ ba kể từ khi hoàn tất đăng ký này.
Những lưu ý quan trọng
Xe đang góp vốn, cho thuê, hoặc bị tranh chấp sẽ không đủ điều kiện công chứng thế chấp;
Nếu xe mua trả góp (ngân hàng giữ giấy tờ xe gốc), cần có sự đồng ý của bên tài trợ tín dụng hiện tại;
Người đứng tên trên giấy đăng ký xe phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và đồng thuận thế chấp.
>>> Xem thêm: 5 lưu ý quan trọng khi làm hợp đồng mua bán tại văn phòng công chứng
Kết luận
Việc công chứng thế chấp ô tô tuy đơn giản hơn thế chấp nhà đất về mặt thủ tục giấy tờ, nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn do đặc điểm tài sản dễ di chuyển và giá trị giảm nhanh. Người sở hữu xe khi muốn dùng ô tô làm tài sản bảo đảm cần nắm rõ các điều kiện pháp lý, quy trình công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
